De klauwen van de chatkat - DGF Techbrief #53
Elke maandag het laatste nieuws over Google, andere Big Tech bedrijven en de belangrijkste ontwikkelingen rondom technologie en AI.
Welkom bij de 53ste DGF Techbrief waarin je onder andere leest hoe het Franse MistralAI met “le chat” het eerste echte Europese alternatief voor bekende chatbots als ChatGPT, Gemini en Ernie lanceert.
LE CHAT - Het was een week waarin het Franse AI-bedrijf Mistral AI zowel een samenwerking met, als een investering van Microsoft aankondigde, terwijl het daarnaast ook nog eens een eigen ChatGPT-achtige chatbot lanceerde met de omineuze naam ‘Le Chat’.
De samenwerking spitst zich toe op drie deelgebieden:
Infrastructuur: Microsoft zal Mistral AI ondersteunen met hun Azure AI-supercomputing-infrastructuur, wat betekent dat de Franse taalmodellen draaien op de beste cloudservices van Microsoft.
Marktwarking: Microsoft zal de premiummodellen van Mistral AI beschikbaar maken voor de eigen klanten via Models as a Service (MaaS), waarmee Mistral AI in een catalogus naast de modellen van onder andere OpenAI komt te staan.
AI-onderzoek en -ontwikkeling: Microsoft en Mistral AI zullen een samenwerking verkennen rond het trainen van specifieke modellen voor specifieke doelgroepen, waaronder de Europese publieke sector.
Het nieuws valt tegelijk met de introductie van het nieuwe taalmodel “Large” dat de concurrentie aankan met OpenAI’s GPT-4 en Google’s Gemini. Dat niet alleen, met chatbot “Le Chat” is er meteen een rechtstreekse concurrent voor ChatGPT gelanceerd. Niet alleen de interface, maar ook de output lijkt behoorlijk veel op de grote broer. Een stukje code schrijven gaat prima en moeilijke vragen (wie wordt de nieuwe minister-president van Nederland?) worden ook al vakkundig ontweken of er wordt verwezen naar het feit dat de dataset niet realtime verbonden is met het internet.
HETE VUREN - Wat dat betreft zijn de filters van de chatkat dus meteen goed ingesteld en zijn de klauwen niet zo scherp dat het pijn doet. Dat is wel anders rondom de nieuwe beeldgenerator van Google die heel wat stof deed opwaaien toen zowel afbeeldingen van nazisoldaten als die van de Amerikaanse Founding Fathers gegenereerd werden als mensen van de meest uiteenlopende herkomst. De rel liep zodanig hoog op dat Google-oprichter Sergey Brin, die tegenwoordig meer vanuit de luwte opereert, zich geroepen voelde te reageren. Volgens Brin zijn de fouten te wijten aan het feit dat ze graag snel de markt op wilden met de beeldgenerator en daarom niet voldoende hebben getest. Al denkt Brin dat je elk model uiteindelijk tot dergelijke uitingen kunt verleiden.
WAARDEVOL - De Amerikaanse processorfabrikant Nvidia is opgeklommen tot het op twee na meest waardevolle bedrijf ter wereld. Voor Google en Amazon, Nog net achter Apple en Microsoft. Nvidia is namelijk sinds vorige week meer dan $2 biljoen dollar waard op de beurs. In slechts vijf jaar tijd is het bedrijf ruim twintig keer meer waard geworden.
AI als motor voor het succes
De chips van Nvidia werden oorspronkelijk ontworpen voor videogames. Deze graphics processing units (GPU's) blijken echter ook de ideale chip voor het trainen van AI-modellen, die grote aantallen berekeningen parallel moeten uitvoeren. Toen Nvidia zich dit inzicht eigen maakte, optimaliseerde het deze chips specifiek voor de groeiende AI-markt. Gecombineerd met een gedegen eigen softwareplatform waarmee klanten de werking van hun processors nog verder kunnen verfijnen, werden de chips van Nvidia de standaard voor alle AI-first bedrijven zoals Microsoft, Google en Meta. Nu AI de komende jaren de belangrijkste economische en technologische lijkt te worden, verwachten sommige specialisten dat Nvidia de komende tien jaar uit kan groeien tot het meest waardevolle en belangrijkste bedrijf ter wereld.
AMERIKAANSE SERVERS - Clingendael bracht in opdracht van de AIVD een rapport uit waarin het concludeert dat Europese landen meer kunnen doen om de controle te houden over de veiligheid van hun eigen internetverkeer. De NOS kwam in het verlengde hiervan met eigen onderzoek waaruit blijkt dat Nederlandse overheden, zogenoemde "vitale" bedrijven, scholen en in mindere mate zorginstellingen hun emaildiensten op grote schaal uitbesteden aan Amerikaanse bedrijven.
De organisaties hebben hun eigen mailservers uitgezet en hun mail naar Microsoft en Google verplaatst. Hoewel de servers vaak in Nederland of elders in de EU staan, kan de Amerikaanse overheid daar toegang toe krijgen. Microsoft heeft verreweg de meeste e-mail in handen: dat is bij zes op de tien organisaties zo. Daaronder ook e-mail van de Tweede Kamer, de Eerste Kamer, de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en de Nederlandse Zorgautoriteit.
Bekend probleem
Bovenstaande informatie is al geruime tijd bekend en wordt door experts ook al geruime tijd aangekaart. In mijn boek De Google formule beschrijf ik in het hoofdstuk “Donkere wolken” samen met universiteitshoogleraar media en digitale samenleving José van Dijck wat er gebeurt wanneer data van gemeente-ambtenaren achteloos wordt opgeslagen op Amerikaanse servers, sinds er gebruik wordt gemaakt van de services van Google Workspace (onder andere cloud-opslag, email, tekstverwerking en spreadsheets). Een afhankelijkheidsrelatie die nauwelijks nog ongedaan gemaakt kan worden, ondanks het feit dat de Tweede Kamer hierover al in 2021 werd geïnformeerd naar aanleiding van een uitgebreid Data Protection Impact Assesment (DPIA) rapport, waarin maar liefst tien grote veiligheidsrisico’s naar voren komen.
De 10 grootste veiligheidsrisico’s:
Er is onvoldoende beschreven wat er met de persoonlijke data uit de accounts gebeurt.
Er is onvoldoende beschreven wat er gebeurt met de data in ruime zin.
Te weinig transparantie aangaande de persoonlijke data.
Te weinig transparantie aangaande de data in ruime zin.
Geen wettelijke grondslag waarop Google en de overheid samen als gegevensverwerkende partijen gebruik kunnen maken van Google Workspace.
Ontbrekende privacycontrole (geen afdoende mogelijkheden om sommige gegevens specifiek níet te delen met Google).
Privacy-onvriendelijke standaardinstellingen.
Risico dat gebruikers soms (automatisch) op bepaalde apparaten inloggen met hun persoonlijke Google-account, waardoor gegevens onvoorzien gecombineerd worden.
Te weinig controle op de verwerking door derde partijen.
Onvoldoende mogelijkheid voor medewerkers om hun eigen opgeslagen data in te kunnen zien.
Bovenstaande punten zouden volgens de Tweede Kamer en Google inmiddels afdoende verholpen zijn. Hoe precies, is echter nooit bekend gemaakt.
VERS VAN DE PERS - Claude 3 Opus, het nieuwste Large Language Model van Anthropic (waar zowel Google als Amazon grootaandeelhouders in zijn), is volgens de eerste metingen beter dan alle andere taalmodellen op de markt, inclusief GPT-4, Mistral Large en Google Gemini. Dat schrijven de gerenommeerde techblogs zoals the Verge vandaag.
Mijn naam is Bob Hardus. Ik ben journalist en zoekmachine (SEO) specialist.
In het online doolhof zijn bedrijven allemaal op zoek naar de toverformule; bovenaan in Google, want dat staat gelijk aan kwaliteit, betrouwbaarheid en winstmaximalisatie. Maar hoe werkt de zoekmachine eigenlijk? En wat gebeurt er nu Google al zijn diensten en al onze gebruikersdata verbindt met de nieuwste AI?
📗 Antwoorden op die vragen krijg je in mijn boek De Google formule (2023). De derde druk ligt nu in de winkels.
🎙️ En in de BNR Podcast "De Technoloog" waar ik op 3 mei 2023 te gast was om te praten over de toekomst van "Search" met de komst van AI. Beluister hier.
📻 Naar aanleiding van Google’s 25ste verjaardag op 4 september 2023 was ik te gast in NPO Radio 1 programma Vroeg! om te praten over de macht van Big Tech. Terugluisteren kan hier.
Geïnteresseerd in een workshop, masterclass of samenwerking? Kijk hier.